Solunum Yolu Tıkanıklığı
Solunum yolu tıkanıklığı nedir?
Solunum yolunun solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma, kısmi tıkanma ya da tam tıkanma şeklinde olabilir.
Kısmi tıkanma belirtileri:
- Öksürür.
- Nefes alabilir.
- Konuşabilir.
Kısmi tıkanıklık olan kişilerde nasıl ilk yardım uygulanır?
Bu durumda hastaya dokunulmaz. Hasta / yaralı öksürmeye teşvik edilmeli, yakından izlenmeli ve başka bir girişimde bulunulmamalıdır.
Tam tıkanma belirtileri:
- Hasta nefes alamaz.
- Acı çeker, ellerini boynuna götürür.
- Konuşamaz.
- Rengi morarmıştır.
Solunum yolu tam tıkanıklığında Heimlich Manevrası (karna bası uygulaması) yapılır.
Bilinci yerinde tam tıkanıklık olan kişilerde Heimlich Manevrası nasıl uygulanır?
- Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir.
- Hastanın yanında veya arkasında durulur.
- Bir elle göğsü desteklenerek öne eğilmesi sağlanır.
- Diğer elin topuğu ile hızla 5 kez sırtına (kürek kemikleri arasına) süpürür tarzda vurulur.
- Tıkanıklığın açılıp açılmadığına bakılır, açıldıysa işlem durdurulur.
- Tıkanıklık açılmadıysa heimlich manevrası yapılır.
- Hastanın arkasına geçip sarılarak gövdesi kavranır.
- Bir el, başparmak içte kalacak şekilde yumruk yapılır. Yumruk yapılan elin başparmak çıkıntısı göğüs kemiğinin alt ucu ile göbek deliği arasındaki boşluğun ortasına gelecek şekilde yerleştirilir. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.
- Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır.
- Bu hareket 5 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır.
- Tıkanıklık açılmadıysa tekrar sırtına vurulur.
- Bu işlemler beşer kez olacak şekilde dönüşümlü olarak tekrarlanır.
- Hastanın bilinci kapanırsa sert zemin üzerine yatırılır.
- Şah damarından nabız ve solunum değerlendirilir.
- Tıbbi yardım istenir (112).
- Temel yaşam desteği uygulanır.
Bebeklerde tam tıkanıklıkta solunum yolunun açılması:
- Bebek, ilk yardımcının bir kolu üzerine ters olarak yatırılır.
- Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak boynundan tutulur ve yüzüstü pozisyonda öne doğru eğilir.
- Baş gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur.
- 5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin sırtına kürek kemiklerinin arasına hafifçe vurulur.
- Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir.
- Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır.
- Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak şekilde sırtüstü tutulur.
- 2 parmakla göğüs kemiğinin alt kısmına dik olacak şekilde 5 bası uygulanır.
- Yabancı cisim çıkana kadar her iki işlem (5 sırt vuruşu - 5 göğüs basısı) sırayla
yapılarak devam edilir.
- Tıbbi yardım istenir (112).